Arbeidsmarkt
Duitsland 2013
Het aantal werklozen heeft in oktober 2013 zijn laagste
stand in 12 maanden bereikt, en staat rond 2,8 miljoen. Het aantal werknemers
heeft een nieuwe record hoogte bereikt en staat op 42 miljoen. Ook de vooruitzichten voor 2014 zijn goed.
Volgens de Bundes Agentur für Arbeit is de arbeidsmarkt stabiel geworden. Dit
is positief voor werknemers, het risico dat zij hun baan verliezen is gering.
Voor werklozen is dit echter een negatief verschijnsel, de kans om een baan te
krijgen is hierdoor ook verminderd. Deze groep heeft meer baat bij een
dynamische arbeidsmarkt.
Het hoge aantal werknemers is deels toe te wijzen aan het
hogere aandeel deeltijd werkers. Werden er in 1991 nog rond 52 miljard
arbeidsuren gemaakt in 2012 is dit al gedaald naar 49 miljard, volgens het
Institut für Arbeitsmarkt- und Berufsforschung (IAB). Het aantal deeltijders is
opgelopen tot bijna 35%, dat zijn 12,7 miljoen mensen. Een deel van deze
deeltijd werkers zou graag meer uren willen werken. Onder de Mini-jobbers is
dat zelfs 60%. Het aantal Mini-jobbers ligt rond de 13% van het totaal aan
werknemers. (Mini-job is een deeltijd baan met een bruto loon van €450,- )
In haar maand bericht van november 2013 bericht de IAB dat
de arbeidsmarkt haar ontwikkeling behoud. Ook het bestand aan nieuwe banen
groeit sinds enige maanden. Hier wordt ook een probleem geopenbaard omdat de
aanstellingskansen voor werklozen geen gelijke voet houdt met het aantal nieuwe
banen.
Ondanks alle scepsis lijkt het er op dat in diverse branches
en in een aantal regio’s een gebrek aan gekwalificeerde werknemers komt.
Volgens de een, een politiek paradepaardje volgens de ander een groeiend
probleem. Feit is dat in een aantal branches vacatures langer onbezet blijven.
Dit kost bedrijven veel geld. Voorbeeld: personeelskosten bedragen ca. 20%, een
buitendienst medewerker verdient per jaar ca. € 50.000, dan verliest het
bedrijf € 20.800 aan omzet zolang de vacature niet is bezet. De redenen voor
een te kort aan gekwalificeerd personeel zijn op de lange termijn de vergrijzing
en een lager geboorte cijfer. Daarnaast is een tendens te zien dat de
immigratie stroom geen gelijke trend houd met de emigratiestroom.
Hiermee wordt het te kort ook een politieke zaak, het werven
van buitenlands gekwalificeerd personeel en het weten te binden door staat en
werkgevers vraagt een andere politieke richting dan tot nog toe is aangehouden.
Binnen de nieuwe coalitie is daarom een werkgroep Integratie en migratie
opgericht binnen de portefeuille binnenlandse zaken.
Op dit moment zijn veel vacatures beschikbaar in de verkoop,
logistiek, mechatronica, energie- en elektro, metaal-machine- en auto-industrie
en de gezondheidszorg.
De gezondheidszorg wordt ook als een van de knelpunten
gezien in de personeelstekort-problematiek. Veel vacatures in boven genoemde
branches blijven gemiddeld 110 tot zelfs 170 dagen in de gezondheidszorg
onbezet, gemiddelde tijd over alle beroepen is 83 dagen.
Loonkosten
Stilletjes aan is Duitsland een lagelonenland geworden.
Nederlandse en Deense bedrijven verplaatsen hun activiteiten naar Duitsland,
waar in het bijzonder Polen en Oost-Europeanen zwaar werk in bijvoorbeeld
slachterijen, metaalbewerking en de schoonmaak. Voor 2 tot 5 euro per uur wordt
werk gedaan waar over de grens 10 tot 20 euro voor wordt betaald. Reden te over
om door de nieuwe coalitie een algemeen landelijk minimum loon in te willen
stellen.
De loonverschillen zijn groot en afhankelijk van
beroepsgroep, ervaring en regio. In het zuiden worden hogere salarissen
betaald, in het oosten juist weer lagere.
Evenals in Nederland liggen de lonen voor vrouwen gemiddeld
lager dan die voor mannen. Het gemiddelde verschil in Europa is 16,2% in
Duitsland is dit 22,2%. In Nederland is het verschil met 18,5% ook boven
gemiddeld hoog.
Arbeidskosten per uur
Arbeid is relatief duur in Duitsland. Volgens de grafiek
hierboven betalen Duitse werkgevers gemiddeld € 31 per arbeidsuur, dit is een
bedrag inclusief werkgeverslasten. Verschillen tussen de branches is in deze
grafiek niet te zien. Een werknemer in de industrie verdient gemiddeld € 35,10
per uur, daartegenover staat in de private dienstensector een uurtarief van €
28,40 .
Hoe kan het dan dat het op de arbeidsmarkt in Duitsland zo
goed gaat? Hierop zijn een aantal antwoorden te vinden; Een antwoord ligt in de
hoge productiviteit van de Duitse industriearbeiders. Een ander antwoord is de
lage stijging van de loonkosten sinds het jaar 2000. Ook de verhouding
arbeidskosten/ productiviteit steeg de laatste 12 jaar minder sterk als in de
rest van Europa.
bronnen: IAB- Arbeidsmarktontwikkeling
Mogelijkheden voor
Nederlanders op de Duitse arbeidsmarkt
Welke mogelijkheden zijn er voor Nederlanders op de Duitse
arbeidsmarkt? Nederlanders zijn vaak goed gekwalificeerd, zijn in de ogen van
de Duitser flexibel en onbezorgd en spreken hun talen. Op dit moment blijven in
Duitsland veel vacatures onbezet in de zorg, kinderopvang en de bouw. Men staat
te springen om geschoolde arbeidskrachten maar kunnen deze regionaal niet
vinden. Waar op dit moment in de grensstreek het werkloosheidspercentage tegen
de 10% zit is dit aan de Duitse kant minder dan 5%. Ook staan werkgevers in de
grensstreek meer open voor Nederlandse werkzoekenden alleen zijn zij wat
terughoudend met het aanstellen van Nederlanders om zij bang zijn deze
werknemers, zodra de Nederlandse economie weer aantrekt te verliezen.
